Een taal leren door te kijken: Het kijkgedrag van experttaalleerders

Samenvatting

Er is al veel onderzoek gedaan naar de invloed van de ondertiteling op het incidenteel leren van een (vreemde) taal wanneer men audiovisueel materiaal – films, series, documentaires – bekijkt. Er is daarentegen maar weinig bekend over wat taalleerders bewust doen om hun leerpotentieel te optimaliseren. De exploratieve studie van Sjoerd Lindenburg, Aletta Dorst, Fred Janssen en Nivja de Jong onderzoekt het kijkgedrag van taalleerders die een bacheloropleiding Frans volgen. Met behulp van eye-tracking zijn hun oogbewegingen vastgelegd terwijl ze naar audiovisueel materiaal keken met ondertiteling. De oogbewegingsopnames zijn vervolgens gebruikt als stimulus voor introspectieve interviews. Deze laten zien hoe de taalleerders reflecteerden op hun zichtbare cognitieve processen, taalleerachtergrond en meta-cognitieve leerstrategieën. Terwijl ze het moeilijk vonden om cognitieve strategieën te benoemen, konden ze gemakkelijker metacognitief gedrag beschrijven. Evenals in eerder onderzoek bleek dat ondertiteling kijkers dwingt om de tekst te lezen, al bleef de rest van de kijksessie vooral een incidentele leeractiviteit. Intentioneel leren leek vooral plaats te vinden voor en na het kijken.