Ten geleide: Grammatica – terug van nooit weggeweest

Samenvatting

Zowel bij Nederlands als bij de moderne vreemde talen wordt gezocht naar nieuwe inhouden voor het schoolvak. Een alleen op taalvaardigheid gericht programma bevredigt niet. Daar worden teksten behandeld en geproduceerd die over van alles kunnen gaan, maar waarvan de inhoud alleen oefenmateriaal is. Als de lees- of luistertekst is begrepen, als de schrijfopdracht ingeleverd en nagekeken of de presentatie gehouden en beoordeeld is, kan de inhoud meteen vergeten worden. Zo ontstaat het beeld dat de vakken Nederlands en de moderne vreemde talen nergens over gaan en geen eigen inhoud hebben, geen harde kern. Met de zoektocht naar inhoudelijke vernieuwing van het talenonderwijs komt de grammatica weer in beeld. De discussie over curriculumvernieuwing, onder meer rondom Curriculum.nu, heeft concepten als taalbewustzijn, bewuste geletterdheid en kennis over taal voor het voetlicht gebracht. Die concepten omvatten veel aspecten van taal, maar in de vernieuwingsdiscussie is het niet rationeel om grammatica te blijven taboeïseren. Het gaat zeker niet om een terugkeer naar het fetisjisme van vorige eeuwen, maar enig eerherstel kan de grammatica na een periode van verguizing en verwaarlozing wel gebruiken. Hoog tijd voor LTM om er een themanummer aan te wijden.